enflamatuar süreç ne demek?
Enflamatuar Süreç Hakkında
Enflamasyon veya iltihaplanma, vücudun zararlı uyaranlara karşı verdiği karmaşık bir biyolojik yanıttır. Bu uyaranlar patojenler (bakteri, virüs, mantar gibi), hasar görmüş hücreler veya tahriş edici maddeler olabilir. Enflamasyonun temel amacı, zararlı uyaranı ortadan kaldırmak, hasarlı dokuyu temizlemek ve iyileşme sürecini başlatmaktır.
Enflamasyonun Temel Belirtileri:
- Kızarıklık (Rubor): Bölgedeki kan akışının artması sonucu oluşur.
- Şişlik (Tumor): Damar geçirgenliğinin artmasıyla dokulara sıvı sızması sonucu oluşur.
- Isı Artışı (Calor): Bölgedeki kan akışının artması ve metabolik aktivitenin yükselmesi sonucu oluşur.
- Ağrı (Dolor): Sinir uçlarının uyarılması ve doku gerginliğinin artması sonucu oluşur.
- Fonksiyon Kaybı (Functio Laesa): Ağrı, şişlik ve doku hasarı nedeniyle etkilenen bölgenin normal fonksiyonlarını yerine getirememesi.
Enflamasyonun Aşamaları:
- Tanıma: Bağışıklık hücreleri, zararlı uyaranları tanır ve aktive olur.
- Vasküler Değişiklikler: Damarlar genişler ve geçirgenliği artar, bu da kan akışını ve sıvı sızıntısını artırır.
- Lökositlerin İltihap Alanına Göçü: Bağışıklık hücreleri (lökositler), kan damarlarından iltihap alanına göç eder.
- Uyarının Ortadan Kaldırılması: Lökositler, zararlı uyaranı (patojen, hasarlı hücre vb.) fagosite eder veya yok eder.
- Çözülme ve İyileşme: Enflamasyon yanıtı kontrol altına alınır, doku onarımı başlar ve iyileşme gerçekleşir.
Enflamasyon Türleri:
- Akut Enflamasyon: Kısa süreli ve hızlı başlayan bir yanıttır. Genellikle dakikalar veya günler içinde çözülür.
- Kronik Enflamasyon: Uzun süreli ve yavaş gelişen bir yanıttır. Haftalar, aylar veya yıllar sürebilir. Kronik enflamasyon, çeşitli kronik hastalıklara (kanser, kalp hastalığı, diyabet, otoimmün hastalıklar gibi) yol açabilir.
Enflamasyonda Rol Oynayan Başlıca Hücreler:
- Makrofajlar: Fagositoz yoluyla zararlı maddeleri ortadan kaldırır ve enflamatuar sinyaller salgılar.
- Nötrofiller: Bakterilere karşı ilk savunma hattını oluşturur ve fagositoz yoluyla patojenleri yok eder.
- Mast Hücreleri: Alerjik reaksiyonlarda ve enflamatuar yanıtlarda rol oynar.
- Lenfositler: Bağışıklık sisteminin temel hücreleridir ve antikor üretimi, sitotoksik aktivite ve bağışıklık düzenlemesi gibi çeşitli işlevlere sahiptir.
Enflamasyonun Düzenlenmesi:
Enflamasyon, hem pro-enflamatuar (enflamasyonu artıran) hem de anti-enflamatuar (enflamasyonu azaltan) medyatörler tarafından sıkı bir şekilde düzenlenir. Bu denge, inflamasyonun uygun bir şekilde kontrol altında tutulmasını ve aşırı veya kronik inflamasyonun önlenmesini sağlar.
İlgili Kavramlar: